Rozwój procesów emocjonalnych

Psychologia emocji

Magdalena Goetze
Opracowanie merytoryczne

Gabriela Sorsa
Opracowanie treści

Wczesne dzieciństwo

Świat emocji otwiera przed nami swoje drzwi, gdy nasza samoświadomość zaczyna kształtować się w okolicach 18 miesiąca życia. Wówczas pojawiają się emocje takie jak zakłopotanie, zawiść, ale także bardziej społecznie ukierunkowane, jak empatia i altruizm wynikający ze współczucia. Między 12 a 24 miesiącem życia dzieci zaczynają reagować na dyskomfort innych, okazując pocieszanie, wołając rodziców lub oferując im przedmioty.

Dzieciństwo

W wieku między drugim a trzecim rokiem życia dzieci zaczynają wyrażać bardziej złożone emocje, takie jak duma, wstyd, poczucie winy i żal. To moment, w którym rozwijają się samoświadome emocje ewaluacyjne, obejmujące przekonania i reakcje dzieci na ich własne Ja. W okresie przedszkolnym, pod wpływem różnych czynników, takich jak nagroda emocjonalna, postrzegany podział zasobów czy rywalizacja, rozwija się zdolność do dzielenia.

Ciało migdałowate, odpowiedzialne za wykrywanie emocjonalnie znaczących wydarzeń, jest już w pełni rozwinięte u noworodków. Z biegiem lat, procesy regulacji emocji stają się bardziej zorganizowane, obejmując zmiany w reakcjach osi podwzgórze-przysadka-kora nadnerczy na stresujące sytuacje, a także dojrzewanie autonomicznego układu nerwowego.

Podczas emocjonalnie intensywnych wydarzeń, silniejsza aktywacja nerwu błędnego wspomaga skuteczną regulację negatywnych emocji. Rozwój neuronalny w przedczołowych obszarach mózgu odgrywa kluczową rolę w procesach wspierających aktywną kontrolę, w tym zdolność do celowego i świadomego regulowania uwagi oraz zachowania.

Kalat, J., (2006). Biologiczne podstawy psychologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN