Teoria poszukiwania doznań
Teoria poszukiwania doznań opisuje tendencję do poszukiwania lub unikania stymulacji sensorycznej. Na podstawie badań empirycznych Zuckerman wyróżnił cztery czynniki tworzące strukturę teorii poszukiwania doznań – poszukiwanie grozy i przygód, poszukiwanie przeżyć, rozhamowanie oraz podatność na nudę
-
Poszukiwanie grozy i przygód (TAS)
Poszukiwanie grozy i przygód wiąże się ze skłonnością do podejmowania aktywności ryzykownych, a także preferowania aktywności fizycznej na świeżym powietrzu -
Poszukiwanie przeżyć (ES)
Poszukiwanie przeżyć przejawia się poprzez podejmowanie działań spontanicznych i tendencję do życia w sposób silnie angażujący umysł i zmysły -
Rozhamowanie (Dis)
Rozhamowanie związane jest z tendencją do rozładowywania napięcia przez czynności takie jak spożywanie alkoholu, zażywanie innych substancji psychoaktywnych czy seks -
Podatność na nudę (BS)
Podatność na nudę przejawia się przez niską odporność na powtarzalne przeżycia, jak rutynowa praca, prowadzące do monotonii
Wraz z etapem życia, poziom poszukiwania doznań zmienia się, co ustalono na podstawie badań podłużnych. Inne badania wskazują, że nasilenie poszukiwania doznań jest większe u mężczyzn
Pomiar poszukiwania doznań
Pomiaru natężenie poszukiwania doznań dokonuje się narzędziem Skrócona Skala Poszukiwania Doznań (Brief Sensation Seeking Scale), składającym się z 8 pytań (po 2 dla danego czynnika). Kwestionariusz posiada zadowalające właściwości psychometryczne, co sprawdzono na grupie uczniów szkół średnich i osobach dorosłych.