Postawy utajone

Psychologia społeczna

Julia Góreczna
Opracowanie treści

Lidia Liberska
Opracowanie merytoryczne

Postawy utajone odgrywają istotną rolę w procesach poznawczych i społecznych, chociaż mogą być trudniejsze do zidentyfikowania niż postawy manifestowane. Postawy utajone to te, które nie są świadomie ujawniane przez jednostkę, ale mogą mieć wpływ na jej zachowanie, myślenie i reakcje w określonych sytuacjach.

Testowanie postaw utajonych

Testowanie postaw utajonych jest techniką badawczą, która ma na celu wykrycie postaw, których jednostka może nie być świadoma lub niechętna ujawnienia. Jedną z popularnych metod testowania postaw utajonych jest Test Utajonych Skojarzeń (IAT), który mierzy siłę automatycznych skojarzeń między kategorią (np. grupą społeczną) a cechami (np. pozytywnymi lub negatywnymi). W wersji komputerowej polega on na dopasowywaniu atrybutów do obiektu – wówczas siłę skojarzenia ocenia się na podstawie czasu reakcji osoby badanej.

Konsekwencje postaw utajonych

Wpływ postaw utajonych na procesy poznawcze i społeczne może być znaczący:

Poznanie społeczne: postawy utajone mogą wpływać na sposób, w jaki jednostka przetwarza informacje na temat innych osób lub grup społecznych.
Zachowania społeczne: postawy utajone mogą wpływać na zachowanie jednostki w interakcjach społecznych. Nawet jeśli jednostka nie jest świadoma swoich utajonych postaw, mogą one wpływać na jej reakcje, preferencje i decyzje w relacjach z innymi ludźmi.
Presja społeczna: postawy utajone mogą być również podatne na wpływy społeczne, co może prowadzić do internalizacji utajonych norm i wartości grupowych. Na przykład, jeśli w danej grupie społecznej panuje utajone uprzedzenie wobec osób o odmiennym pochodzeniu kulturowym, jednostka może zacząć nieświadomie akceptować i internalizować te utajone postawy.
Dyskryminacja i uprzedzenia: postawy utajone mogą być związane z uprzedzeniami i dyskryminacją wobec określonych grup społecznych. Nawet jeśli jednostka nie jest świadoma swoich utajonych postaw, mogą one wpływać na jej postępowanie w sposób dyskryminacyjny lub uprzedzony.

Osoba z utajoną postawą uprzedzenia do danej grupy społecznej może być bardziej skłonna do interpretowania zachowań członków tej grupy w sposób negatywny lub podejrzliwy, co w konsekwencji może wpłynąć na nieświadome unikanie bliższych relacji z przedstawicielami tej grupy.

Wojciszke, B., (2011). Psychologia społeczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar